Bài báo này xem xét vai trò tiềm năng của thuốc thảo dược trong điều trị OB và tóm tắt các bằng chứng khoa học được báo cáo từ năm 2007 đến năm 2017.
Lời tựa
Có một báo cáo về trường hợp một người đàn ông OB (bệnh thừa cân béo phì) 19 t.uổi (nặng120 kg) đã uống 15 tách lá trà xanh xay nhuyễn mỗi ngày với một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt, trong hơn 60 ngày; giảm được 30 kg trọng lượng cơ thể.
Tuy nhiên, khi đang tập thể dục bình thường, anh đã bị đột tử vì rung thất trái. Hiện chưa rõ cơ chế dẫn tới cái c.hết này: do quá liều hay do giảm cân quá nhanh (2 ngày giảm 1 kg) dẫn tới mất cân bằng sinh học khối lượng tuần hoàn?
Năm 2013, nhóm chúng tôi gồm Hoàng Sầm, Hứa Văn Thao, Ngô Thị Thảo, Nguyễn Thị Hoa và cộng sự nghiên cứu điều trị OB bằng lá cây xương sông và lá sen trên thỏ châu Âu (tên khoa học Oryctolagus cuniculus) thân trọng trung bình 1,8-2,2 kg/con.
Dùng 36 thỏ chia 3 nhóm, mỗi nhóm 12 con, chế độ chuồng trại, ánh sáng, tiếng ồn, ăn uống như nhau … trong đó 1 nhóm chứng (-) không dùng thuốc; nhóm trị dùng lá xương sông 06g và lá sen 06g dạng chiết dịch; nhóm chứng ( ) dùng 12g nghệ vàng dạng bột mịn.
Thu thập dữ liệu về sức ăn, thần kinh, phân, nước tiểu và các xét nghiệm sinh hóa m.áu, công thức m.áu … kết quả so với nhóm chứng (-): nhóm chứng ( ) thỏ giảm 5% thân trọng/tháng; nhóm trị giảm 15% thân trọng/tháng.
Đến cuối tháng thứ 3 nhóm trị thỏ đã quá gầy và c.hết mất 2 con, ngờ rằng có độc tính trường diễn từ lá sen nên đã dừng thí nghiệm.
Như vậy, qua 2 ví dụ trên, rằng việc giảm cân, an toàn là trên hết, mặc dầu chưa phát hiện thỏ có rối loạn công thức m.áu và sinh hóa m.áu. Về đề tài này, mãi tới 2018 chúng tôi mới hoàn thành trên nền tảng đã thực sự an toàn.
Bệnh thừa cân béo phì
OB (OBesity) là một bệnh rối loạn chuyển hóa do tích tụ dư thừa chất béo bởi sự mất cân bằng giữa đồng hóa và dị hóa. Chỉ số khối cơ thể (BMI = cân nặng (kg)/bình phương của chiều cao (m)) là thước đo được sử dụng phổ biến nhất để đ.ánh giá mức độ OB.
OB là một yếu tố nguy cơ độc lập của hội chứng chuyển hóa: phát triển của tăng huyết áp, tiểu đường loại 2, rối loạn lipid m.áu, ngưng thở khi ngủ và thở nhanh nông; bệnh tim vành, đột quỵ, và một số loại ung thư.
Các thảo dược giảm cân vẫn cần thêm nhiều bằng chứng.
Thuốc điều trị OB có thể được chia thành năm loại:
– Thuốc ức chế sự thèm ăn trung ương;
– Thuốc ức chế tiêu hóa và hấp thu;
– Thuốc thúc đẩy chuyển hóa;
– Thuốc ức chế gene OB;
– Và các loại thuốc khác để điều trị bệnh OB.
Tuy nhiên, các loại thuốc giảm cân được kê đơn trong y học thông thường gây ra nhiều phản ứng phụ, chủ yếu ảnh hưởng đến chất dẫn truyền thần kinh, và gây ra tình trạng lạm dụng hoặc lệ thuộc vào thuốc.
Ví dụ, sibutramine đã được báo cáo là thường gây ra các tác dụng không mong muốn như khô miệng, mất ngủ, chán ăn, táo bón, hình thành huyết khối và các triệu chứng thần kinh.
Phẫu thuật thường được sử dụng ở bệnh nhân OB (BMI 40 kg / m 2 ) hoặc bệnh nhân có bệnh kèm theo, chẳng hạn như tăng huyết áp, đái tháo đường và ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ. Các biến chứng phẫu thuật thường gặp bao gồm n.hiễm t.rùng, lỗ rò sau phẫu thuật, huyết khối tĩnh mạch sâu, và các biến chứng lâu dài như thiếu m.áu và suy dinh dưỡng.
Do sự nguy hiểm của bệnh OB và những bất cập của y học phương tây, các phương pháp điều trị thay thế cần được nghiên cứu thêm. Bài báo này xem xét vai trò tiềm năng của thuốc thảo dược trong điều trị OB và tóm tắt các bằng chứng khoa học được báo cáo từ năm 2007 đến năm 2017.
Hiệu quả của thuốc thảo dược điều trị OB: Bằng chứng khoa học trên con người
Mười tám RCT, cỡ mẫu> 50 trường hợp được công bố từ năm 2007 – 2017: Độ t.uổi của các đối tượng tham gia chương trình nghiên cứu từ 18 đến 79 t.uổi.
Các nghiên cứu được thực hiện ở nhiều quần thể khác nhau. Các nghiên cứu đã đề cập biến chứng của OB: tăng huyết áp; rối loạn dung nạp glucose; giảm chức năng lá lách; đổ mồ hôi nhiều; bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu; tăng lipid m.áu; hội chứng chuyển hóa khác.
Kết quả trọng lượng cơ thể giảm đáng kể xảy ra sau khi điều trị bằng hợp chất của cây đại hoàng, hoàng liên, thảo quyết minh, chỉ xác, cát cánh, thạch cao, bột talc, bạch thược, hoàng cầm và cam thảo cùng các hợp chất của trà xanh, thấy:
– Giảm đáng kể lượng mỡ trong cơ thể.
– BMI cải thiện rõ rệt;
– Vòng eo hoặc vòng hông: giảm đáng kể vòng eo hoặc vòng hông;
– Giảm được cholesterol xấu, tăng cholessteerol tốt;
– Cải thiện tình trạng kháng insulin, rối loạn nhịp thở khi ngủ, cái thiện cung lượng tim.
– Thể trạng và tâm lý chung: nhẹ nhõm, khoan khoái, yêu đời hơn.
Bàn luận:
Trong những năm qua, nhiều tiến bộ trong việc nghiên cứu liệu pháp giảm cân bằng thuốc thảo dược:
Các nghiên cứu lâm sàng đã được chứng minh là có hiệu quả điều trị bệnh OB;
OB có liên quan đến stress oxy hóa, Hồng hoa đã được chứng minh là có hiệu quả chống lại stress oxy hóa;
Thảo dược không hoàn toàn an toàn nếu chưa được nghiên cứu kĩ, có 1 số cây thuốc như Dây thiên lôi còn gọi Dây thần sấmcó khả năng trị OB nhưng lại có độc; theo đó, để an toàn khi điều trị OB bằng thảo dược chưa rõ công thức và nguồn gốc thì tối thiểu mỗi tháng cần làm xét nghiệm công thức m.áu, chức năng tim, gan, thận một lần.
Dị ứng phát ban da đã được báo cáo ở 1 số nhóm công thức;
Thành phần dược chất của thuốc thảo dược rất phức tạp, khó xác định (các) cơ chế hoạt động không giống như thuốc tây.
Cần các nghiên cứu t.iền lâm sàng và t.iền lâm sàng mở rộng cho vấn đề OB.
Cần có nhiều thử nghiệm lâm sàng và quy trình sản xuất thuốc thảo dược được chuẩn hóa để xác nhận tính an toàn và tác dụng ngăn ngừa/giảm OB ở người.
Đây là 5 thực phẩm gần như không chứa calo tốt cho da và dáng, chị em muốn ăn mấy cũng được mà chẳng sợ béo
Thay vì nhịn ăn, thực phẩm ít calo sẽ là lựa chọn ưu tiên cho những ai đang quan tâm đến vấn đề giảm cân mà không sợ ảnh hưởng tới sức khỏe.
Ai cũng biết để giảm cân thì chúng ta cần phải tuân thủ nguyên tắc “giảm calo nạp vào, tăng calo thải ra”. Tuy nhiên đừng vì vậy mà nghĩ tới việc nhịn ăn để giảm cân, bởi việc này có thể làm cho cân nặng tụt nhanh nhưng lại để nhiều hậu quả với sức khỏe.
Vậy nên thay vì bỏ đói cơ thể, chị em hãy xây dựng cho mình một chế độ ăn kiêng lành mạnh. Tốt nhất là lựa chọn những thực phẩm có calo thấp để không rơi vào tình trạng đói cồn cào, stress, thèm ăn… gây ảnh hưởng đến sinh hoạt. Sau đây là 5 thực phẩm không chứa calo được các chuyên gia đ.ánh giá là tốt bậc nhất, muốn ăn bao nhiêu cũng được mà chẳng lo béo phì:
1. Nước lọc
Nước lọc luôn là thức uống tốt nhất mỗi khi bạn muốn giảm cân. Cụ thể, calo được cấu tạo từ các chất dinh dưỡng là carbs – chất béo – protein, nhưng nước lọc lại không có cả 3 nên không chứa calo. Chưa hết, nước lọc còn cung cấp một lượng khoáng chất như canxi, magiê, natri, kẽm, đồng… cực tốt với sức khỏe.
Uống nước luôn là ưu tiên số 1 khi nhắc đến chuyện giảm cân và tiêu mỡ, tuyệt đối đừng quên.
Một nghiên cứu trên tạp chí The Journal of Human Nutrition and Dietetics đã cho thấy, uống đều đặn 1 – 3 cốc nước mỗi ngày có thể giảm được 68 – 205 calo/ngày. Uống nước thường xuyên chính là cách ngăn chặn cơn thèm ăn, giữ cơ thể luôn đủ nước và giảm bớt cơn đói cồn cào trong quá trình ăn kiêng.
Vậy nên khi bạn khát nước, hãy ưu tiên dùng nước đun sôi để nguội thay vì nước ngọt. Theo các chuyên gia trên trang Harvard Health chia sẻ, ngoài việc uống đủ 2 lít mỗi ngày thì đây là một số mốc thời gian “vàng” làm tăng hiệu quả của việc uống nước:
– Sau khi vừa thức giấc vào buổi sáng, uống ngay 1 cốc lớn để bù mất nước qua một đêm dài.
– Khoảng 9 – 10 giờ sáng bổ sung nước sẽ giúp bạn giảm căng thẳng, giảm cơn đói và mệt mỏi.
– Sau mỗi lần đi vệ sinh cũng nên uống lại ngay để bù đi lượng nước vừa mất.
– Uống nước trước và sau khi ăn 30 phút sẽ ngăn ngừa việc ăn quá nhiều và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
2. Các loại trái cây họ cam quýt
Từ ngày xưa, các loại trái cây họ cam quýt đã được ứng dụng như một phương thuốc ngừa sỏi thận, tăng cường hệ miễn dịch và bổ sung vitamin C cho cơ thể. Chúng chứa rất ít calo nhưng lại sở hữu nhiều dưỡng chất quan trọng như kali, chất xơ, vitamin B1, folate… bảo vệ sức khỏe khỏi bệnh tật.
Thêm vào đó, nhờ hàm lượng chất chống oxy hóa cao, chúng còn ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư. Ăn nhiều cam quýt có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư dạ dày, ung thư vú, ung thư thực quản và tuyến tụy…
Một bữa sáng nhẹ nhàng với ly nước cam vừa ngon, vừa bổ lại còn muốn ăn bao nhiêu cũng được.
Ngoài việc ngăn ngừa táo bón, chất xơ trong trái cây họ cam quýt còn giúp bạn no lâu hơn, làm giảm lượng đường trong m.áu và chặn đứng cơn thèm ăn. Bạn hãy mua nhiều cam quýt về để sẵn trong nhà, lúc nào cảm thấy đói thì mang ra dùng như đồ ăn vặt hoặc xay ra làm nước ép đều tốt.
3. Trà xanh
Có thể khẳng định trà xanh là một trong những thức uống tốt hàng đầu, không gì sánh bằng. Nhờ chất chống oxy hóa đặc trưng EGCG, trà xanh có thể ức chế và thúc đẩy quá trình phá hủy chất béo hiệu quả. Chưa kể chúng còn tăng cường quá trình trao đổi chất, giúp cơ thể tiếp tục đốt cháy mỡ thừa ngay cả khi không vận động quá nhiều.
Theo chuyên trang sức khỏe Heathline , tuy trà xanh rất tốt nhưng không có nghĩa là lúc nào muốn uống cũng được. Thời gian thích hợp để uống trà là vào buổi sáng, khi thức dậy và sau khi ăn sáng ít nhất 30 – 60 phút vì qua một đêm dài đã làm cơ thể tiêu hao một lượng nước đáng kể.
Song song với việc uống trà xanh, bạn cũng cần phải kết hợp với chế độ ăn kiêng và tập luyện thể thao thích hợp để đạt được kết quả tốt. Bên cạnh đó, chị em có thể dùng trà xanh kết hợp với nước cốt chanh tươi để giảm cân nhanh hơn.
4. Các loại rau lá xanh
Từ lâu có lẽ ai cũng biết ăn nhiều rau sẽ giúp giảm cân, nhưng liệu bạn đã hiểu nguyên do đằng sau chưa? Cụ thể, các loại rau lá xanh không chỉ chứa cực ít calo mà còn giàu chất xơ làm bạn ăn mau no hơn. Bổ sung càng nhiều vào bữa cơm hàng ngày sẽ giúp cơ thể tiêu mỡ bụng, nhanh giảm cân và sống thọ hơn.
Một vài loại rau lá xanh dễ mua và có tác dụng giảm cân nhanh thường phải kể đến cải bó xôi, bông cải, rau muống, dưa leo, măng tây, bí đao, xà lách… Để giữ toàn bộ dinh dưỡng thì chị em nên luộc hoặc hấp, tránh xào dưới nhiệt độ cao vì dễ làm vitamin bị hao hụt.
5. Các loại nấm
Nấm là thực phẩm ít calo, dễ tìm và hoàn toàn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng khác nhau. Cứ mỗi 68gr nấm thì bạn chỉ nạp vào cơ thể 15 calo nên muốn ăn bao nhiêu cũng chẳng sợ mập.
Bên cạnh đó, nấm còn đem đến nhiều lợi ích sức khỏe như tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm viêm và giảm nguy cơ ung thư. Một số loại nấm ngon rẻ, phổ biến lại còn tốt phải nhắc đến nấm kim châm, nấm mỡ, nấm đông cô, nấm hải sản…
