Những người bị tăng mỡ m.áu thì Tết đến lại là một nỗi buồn khó tả khi bị bác sĩ khuyên kiêng cữ gần như tất cả những món ngon: kiêng thức ăn nhiều dầu mỡ, bánh – mứt – kẹo, đồ ngọt, đồ béo, nước ngọt, rượu bia…
Tập thể dục ít nhất 2,5 giờ mỗi tuần là đủ để nâng cao mức cholesterol tốt và cải thiện mức cholesterol xấu – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Tăng mỡ m.áu hay rối loạn chuyển hóa lipid được chia thành 3 mức dựa vào các chỉ số xét nghiệm về mỡ m.áu (cholesterol, HDL-C; LDL-C, triglyceride): tăng mỡ m.áu ở mức giới hạn cao (nhẹ), cao và rất cao.
Ngoài ra, bác sĩ còn căn cứ vào các nguy cơ trên các bệnh nền của bệnh nhân như: béo phì, tiểu đường, cao huyết áp, hút t.huốc l.á, rượu bia, bệnh lý kèm theo… và cả thói quen, lối sống của bệnh nhân: ít vận động, thức khuya,… mới đưa ra lời khuyên mà bệnh nhân áp dụng được.
Nói thế không có nghĩa là không có mẫu số chung cho các bệnh nhân này mà chủ yếu là bệnh nhân biết được mức độ nguy cơ về xơ vữa động mạch, nhồi m.áu cơ tim, gan nhiễm mỡ, đột quỵ… do tình trạng tăng mỡ m.áu của mình gây ra thì sẽ biết mức độ kiêng cữ tiết chế như thế nào trong “ba mươi ngày tết” này (chắc phải kể luôn tất niên, Tết, tân niên nhé).
Thế thì ăn uống ra sao để sau Tết xét nghiệm lại các chỉ số không làm cả bác sĩ và bệnh nhân giật mình? Nếu không thể giữ nguyên chế độ ăn uống sinh hoạt thường ngày thì xin các bạn hãy chọn lựa vừa thông thái vừa dũng cảm như thế này.
Bệnh nhân có mỡ m.áu nên ăn theo bữa, chọn ăn những món làm từ ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, rau củ… Ăn nhiều cá nhất là những loại có chứa nhiều omega-3 như cá hồi, cá thu,…
Nếu lỡ ăn hơi nhiều béo thì cũng chớ lo lắng quá, cứ việc ăn thêm nhiều rau và uống nhiều nước lọc, và các loại trái cây như bưởi, cam, quýt, dưa hấu… – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Nếu lỡ ăn hơi nhiều béo thì cũng chớ lo lắng quá, cứ việc ăn thêm nhiều rau và uống nhiều nước lọc, và các loại trái cây như bưởi, cam, quýt, dưa hấu có rất nhiều vào mùa Tết.
Nhớ giữ thói quen tập thể dục hằng ngày cũng như đừng thức quá khuya, hạn chế tối đa việc uống rượu, bia, cũng đừng quên uống thuốc theo toa bác sĩ đã kê.
Còn dũng cảm là dám từ chối những món cực kỳ khoái khẩu nhưng lại giàu chất béo có hại như: đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ (các món lăn bột chiên, chiên giòn, chiên xù) các loại thịt có màu đỏ, mỡ động vật, thịt xông khói, các loại thức ăn quá ngọt như bánh mứt kẹo. Và nhớ tránh xa rượu bia và các loại nước ngọt, nước ép trái cây thêm đường nhé!
Vì là sau khi ăn ngọt nhiều, cơ thể chuyển đổi phần năng lượng dư thừa từ chất ngọt thành các hạt mỡ rồi lưu trữ trong các tế bào mỡ và tế bào gan (gan nhiễm mỡ).
Nếu lượng hạt mỡ tích tụ quá lớn sẽ gây hại cho cơ thể vì chúng gây nên các mảng mỡ bám trên thành động mạch, làm cứng và dày thành động mạch (xơ cứng động mạch) hẹp lòng mach, cản trở quá trình lưu thông m.áu đưa đến nguy cơ nhồi m.áu cơ tim, đột quỵ (tai biến mạch m.áu não)…
Như vậy nếu mỡ m.áu tăng ở mức rất cao kèm bệnh nền nhiều thì chắc chắn bạn sẽ phải ăn kiêng rất kỹ trong mùa Tết, phải dũng cảm hơn rất nhiều để nói “không” với món ngon vật lạ – còn chỉ số mỡ m.áu của bạn chỉ cao nhẹ thì bạn có thể thử nếm náp một ít món mình thích nhưng nhớ đừng ăn “tới bến” nhé, cân nặng và chỉ số xét nghiệm sẽ khiến bạn hối hận lắm đó!
Tổ chức Y tế Thế giới đưa ra 5 lời khuyên để ăn uống lành mạnh hơn trong năm mới
Trước tình hình dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp, để có một sức khỏe tốt, ngoài tuân thủ các biện pháp phòng chống Covid-19 như đeo khẩu trang, thường xuyên rửa tay… việc sở hữu một chế độ ăn uống lành mạnh là vô cùng quan trọng, đặc biệt khi Tết Nguyên đán đang cận kề.
Mới đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra 5 lời khuyên để có một chế độ ăn uống lành mạnh trong năm mới. Theo đó, trước tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam, WHO khẳng định: Những gì chúng ta ăn và uống vào đều có tác động nhất định đến khả năng chiến đấu của cơ thể trước bệnh dịch cũng như các vấn đề sức khỏe sau này như béo phì, bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc các dạng ung thư khác nhau.
Chế độ ăn uống lành mạnh cụ thể là như thế nào sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như độ t.uổi, mức độ hoạt động, hay các thực phẩm sẵn có… Tuy nhiên, nhìn chung, nếu thực hiện theo 5 lời khuyên dưới đây, bạn có thể dễ dàng có được một chế độ ăn uống lành mạnh để đón chào một năm mới đang đến.
1. Ăn uống đa dạng các loại thực phẩm
Cơ thể của chúng ta vô cùng phức tạp, và (ngoại trừ sữa mẹ cho trẻ sơ sinh) không có thực phẩm nào chứa tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để giữ cho cơ thể ở trạng thái tốt nhất. Vì vậy, chế độ ăn uống của chúng ta nên bao gồm nhiều loại thực phẩm tươi, bổ dưỡng để duy trì sức khỏe tốt.
Mẹo để đảm bảo một chế độ ăn uống cân bằng:
– Chế độ ăn uống hàng ngày nên cố gắng đa dạng với nhiều loại thực phẩm chủ yếu như lúa mì, ngô, gạo và khoai tây, cộng với các loại đậu, nhiều trái cây tươi và rau quả, cùng thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng và sữa.
– Chọn thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt chưa qua chế biến càng nhiều càng tốt, chẳng hạn như ngô, kê, yến mạch, lúa mì và gạo lứt; những thực phẩm này rất giàu chất xơ làm tăng cảm giác no.
– Đồ ăn nhẹ nên là rau tươi, các loại hạt không ướp muối và trái cây tươi để thay cho các thực phẩm nhiều đường, nhiều chất béo và nhiều muối.
2. Cắt giảm lượng muối
Ăn quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp và dễ dẫn đến các bệnh về tim và đột quỵ. Hầu hết mọi người trên thế giới đều ăn quá nhiều muối, trung bình chúng ta ăn lượng muối gấp đôi so với giới hạn khuyến nghị của WHO (5g, tương đương một thìa cà phê).
Thậm chí, ngay cả khi chúng ta không bỏ thêm muối vào thức ăn, bạn cũng nên để tâm hơn đến những thực phẩm hoặc đồ uống chế biến sẵn bởi lượng muối mà chúng cung cấp cho cơ thể cũng không hề nhỏ.
Mẹo để giảm lượng muối tiêu thụ:
– Dùng ít muối khi nấu ăn, có thể dùng thìa hạn chế muối và tốt nhất nên chế biến nhanh món ăn trước khi cho muối vào, để chỉ một lượng muối nhỏ bám trên bề mặt món ăn có thể khiến người ăn cảm thấy đủ mặn ngay khi nếm thử.
– Tránh đồ ăn vặt chứa nhiều muối.
– Khi chọn đồ hộp hoặc đồ sấy khô, nên chọn những loại không được bổ sung thêm muối hoặc đường.
– Loại bỏ lọ gia vị ra khỏi bàn ăn để xóa bỏ thói quen thêm muối vào món ăn đã được tẩm ướp đầy đủ.
– Kiểm tra nhãn thực phẩm và chỉ nên chọn những loại có hàm lượng muối thấp hơn.
3. Giảm sử dụng chất béo và dầu mỡ
Tất cả chúng ta đều cần một lượng chất béo nhất định trong chế độ ăn uống của mình, nhưng ăn quá nhiều, đặc biệt là chất béo xấu như chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp, sẽ làm tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim và đột quỵ.
Trong đó, chất béo chuyển hóa công nghiệp có hại cho sức khỏe nhất. Nếu chế độ ăn uống chứa nhiều chất béo chuyển hóa có thể làm tăng gần 30% nguy cơ mắc bệnh tim.
Mẹo để giảm tiêu thụ chất béo:
– Thay thế bơ, mỡ lợn, dầu dừa, dầu cọ bằng các loại dầu lành mạnh hơn như dầu đậu nành, dầu hạt cải, dầu ngô, dầu hướng dương, dầu trà và dầu ô liu.
– Chọn thịt trắng như thịt gia cầm và cá có hàm lượng chất béo thấp hơn thịt đỏ, đồng thời hạn chế ăn các sản phẩm thịt đã qua chế biến.
– Cố gắng ăn hấp hoặc luộc thay vì chiên rán khi nấu ăn.
– Kiểm tra nhãn thực phẩm.
4. Giới hạn lượng đường tiêu thụ
Ăn quá nhiều đường không chỉ có hại cho răng mà còn làm tăng nguy cơ thừa cân và béo phì, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe mãn tính nghiêm trọng. Giống như muối, chúng ta phải chú ý đến lượng đường “ẩn” trong thực phẩm và đồ uống chế biến sẵn. Ví dụ, một lon nước ngọt có thể chứa tới 10 muỗng cà phê (khoảng 40g) đường!
Mẹo giảm lượng đường:
– Hạn chế tiêu thụ đồ uống ngọt, có đường.
– Chọn các đồ ăn vặt tốt cho sức khỏe thay vì thực phẩm chế biến sẵn.
– Tránh cho trẻ ăn thức ăn có đường. Không nên cho muối và đường vào thức ăn bổ sung cho trẻ dưới 2 t.uổi, đồng thời hạn chế lượng đường và muối trong thức ăn của trẻ trên 2 t.uổi.
5. Tránh sử dụng rượu bia
Rượu không phải là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng ở nhiều nơi, ăn mừng năm mới gắn liền với việc uống rượu. Nói chung, uống quá nhiều hoặc quá thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ gây tổn thương bên trong cơ thể và cũng có thể mang lại những ảnh hưởng lâu dài như tổn thương gan, ung thư, bệnh tim và bệnh tâm thần.
Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo: Không có ngưỡng an toàn cho việc uống rượu; đối với nhiều người, ngay cả một lượng nhỏ rượu cũng có thể gây ra những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.
– Hãy nhớ rằng giảm uống rượu là tốt cho sức khỏe của bạn, và không có vấn đề gì nếu bạn bỏ rượu.
– Đối tượng không nên uống rượu bia: phụ nữ mang thai và cho con bú, người tham gia giao thông, vận hành máy móc và các hoạt động nguy hiểm khác, người đang dùng thuốc có thể bị ảnh hưởng do rượu bia và người thiếu tự chủ khi uống rượu.
